czyj bądź
  • Czyje to jest?
    22.10.2005
    22.10.2005
    Witam,
    czy poprawne jest pytanie „Czyje to jest?”, czy „Kogo to jest?”?
    Pozdrowienia,
    Klaudiusz
  • Czyj to portret?
    29.05.2019
    29.05.2019
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie do poprawności drugiego z poniższych zdań:
    Jacek Malczewski namalował wiele portretów. Piękny jest jego portret Jana Kasprowicza.
    Czyj to portret? I Jana Kasprowicza, i Jacka Malczewskiego zarazem. Pierwszy jest portretowanym, a drugi portretującym – według mnie zdanie jest poprawne, ale zostałam za nie spostponowana.
    Chciałabym poznać Państwa opinię.
    Bardzo dziękuję, łączę pozdrowienia – wierna czytelniczka poradni
  • czyj czy jaki?
    5.09.2007
    5.09.2007
    Szanowni Państwo.
    Jak należy pisać przymiotniki utworzone od nazwisk i nazw własnych, zwłaszcza te utworzone od fikcyjnych nazwisk i nazw własnych: wielką literą, małą czy np. w cudzysłowie?
    Ostatni film z Bondowskiej serii.
    Niemal Matriksowe efekty specjalne.
    Najnowsze Oscarowe dzieło reżysera.
    Film pełen iście Allenowskiego humoru.
    Dzieło natchnione Bergmanowskim duchem.
    Urodziłem się w czasach Gomułkowskich.
    Zadłużenie w czasach Gierkowskich wzrosło.

    Kłaniam się i pozdrawiam.
  • Czyja płyta?
    7.01.2020
    7.01.2020
    Czy pytanie Kogo płytę chciałbyś znaleźć pod choinką? jest poprawne? Czy powinno być czyją?
  • kogo czy czyje?
    25.02.2009
    25.02.2009
    Szanowni Państwo,
    uprzejmnie proszę o wyjaśnienie, czy pytania typu: „Kogo to jest rower (bluzka, pies itd.)?” są poprawne. Tak się mówi w rodzinie mojego męża. U mnie zawsze mówiono: „Czyj to jest rower?” i tylko taka forma wydaje mi się być poprawną.
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Anna Mech
  • kogo i czyje
    30.09.2014
    30.09.2014
    Witam,
    jako osoba, która do niedawna używała słowa kogo zamiennie z czyje chciałbym dokładniejszego uzasadnienia niepoprawności tego zwrotu. Na pytanie „Czyje to jest?” możemy odpowiedzieć „Czyjeś?”, ale nie „Kogoś?”. Jednak odpowiemy „Kogoś innego” a nie przekażemy tego używając słowa czyjeś, co dla mnie zwrot „Kogo to jest” czyni po prostu naturalnym. Liczę na rozwianie moich wątpliwości, żebym z czystym sumieniem mógł wyeliminować „Kogo to jest?” z mojego słownika.
    Pozdrawiam
  • Komu dziękujemy czy raczej: czyje zaangażowanie?
    7.01.2019
    7.01.2019
    Dzień dobry.
    Tworzyłem ostatnio zaproszenie na uroczystość z okazji obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. W treści zaproszenia był zapis Dziękujemy za zaangażowanie komitetu organizacyjnego w składzie… Spotkałem się z opinią, że jedyny poprawny zapis w takiej sytuacji to: Dziękujemy za zaangażowanie komitetowi organizacyjnemu w składzie… Czy forma pierwsza, w której bezosobowo dziękujemy za zaangażowanie tego konkretnego komitetu jest niewłaściwa?
  • współpraca – czyja czy z kim?
    11.03.2015
    11.03.2015
    Która wersja lepsza, przykładowo: redakcja tomu Zofia Jarosławska przy współpracy Danuty Kowalczyk, Janiny Zięby… czy redakcja tomu Zofia Jarosławska przy współpracy z Danutą Kowalczyk…?
  • Jezioro Księże, a więc czyje?

    27.07.2021
    27.07.2021

    Witam,

    bardzo proszę o pomoc. Nie mogę doszukać się etymologii nazwy jeziora Jezioro Księże. Jezioro to położone jest w gminie Biskupiec w woj. warmińsko-mazurskim.

    Pozdrawiam serdecznie Elżbieta Olszta

  • Dzierżawczość w języku polskim
    22.03.2016
    22.03.2016
    Drodzy sąsiedzi,
    chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
    1. Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
      Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
    2. Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela
    3. Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
      Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.

    W związku z tym mam pytania:
    • Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
      Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom?
    • Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
    • Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Jan Zidek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego